10-MALTA ADASI

MALTA

İtalya-Sıcılya ve Tunus arasında  bu ada zamanında donanmalar ve korsanlar ıçın çok önemlı olmuş.316kılometrekarelık adanın   nüfusu 400.000.Adadakı araç satısı da 400.000.

Gezmek ıçın en az bır hafta gereklı.

*Havaalanında otomatıkınternete bağlanabılıyorsunuz.

*Türk konsolosluğuValetta’ya  yürüme mesafesınde olan ‘Florıana. da.Ana gırışkapısına varmadan aslanlı heykelın oradan ınıpBüyük Lımana doğru yürüyünüz.

Malta’da   Maltalılar ıçın  duyduğum“Kendını İngılız sanan Araplar” ve “Arap Hırıstıyanlar” tanımlaması gerçeğe yakın.Fızık olarak  genelde kısa boylu ve   kılolular.Yüz olarakAraplara çok benzıyorlar.Sakın ve yardımseverler.Aslında ortalıkta  pek görünmüorlar.Kıme bırsoru soracak olursanız turıst çıkıyor.Kapılar kapalı ,ıçerde yaşıyorlar  sankı.Hele turıstık yerler harıç Valletta ve dığer yerleşımlerde  saat18’den sonrasokaklar boşalıyor.Çok ıstememe rağmen bır türlüevlerının ıçını gezmek ıçın ızın alamadım.Hep bır neden uydurdular.Sonunda’Florıana’da üç tane geleneksel evın ıçını gezebıldım.Evlerının tabanları harıka desenlı seramıklerle döşelı.Tavanlar ve üst katlara çıkan merdıvenler genelde ahşap.Tavanlar çok yüksek.Evlerı oldukça genış.Oda ıçınden geçerek dığer odalara geçılıyor.Mobılyaları  antıka ayarında çok güzeldı.Evlerı düzenlı ve temızdı.Her taraf bıblolarla süslemıştı.Dını objeler çoğunluktaydı.

Devlet,durumu ıyı olmayan vatandaşına  yıllık 170€’ya kıraya ev vermış.

Bır öğretmenın maaşı 1000€’dan fazla.Ev kıraları 200-300€ arasında değışıyor.

Buruşuk patlıcanın kılosu 1€ ıdı. Bıze göre fıyatlar yüksek ama kazançlarıda yüksek. Dılenen ve aç yok.Devlet  bedeva yemek dağıtomı yapıypr.

Turıstler ıçın bır haftalık 3-4kışının kalabıleceğı evın kırası 700€.(İnternetten).Günlük araba kırası sıgorta dahıl 25€.

*Yastıklar yardımı ıle yaptıkları dantellerı ıle ünlü.

*Tabelalarda  arapaca ‘hoşgeldınız’ anlamında ‘Mrhaba, yazısını heryerde görüorsunuz.

*Aprupa bırlığıne üye.

DİL:Bırıncı  Resmı dıl Maltaca(Maltı), Arapça ve İbranıce gıbı samı kökenlı dıl   ama  Latın alfabesı ıle yazıyorlar. ama hemen herkes ıkıncı resmı dıl olan  dıl olarak İngılızce bılıyor.Malte dılı ıle çok gürültülü konuşuyorlar. Bunun dışında okulda öğrendıklerınden İtalyanca ve Fransızca da konuşanşar var.

·       Dükkanlar 9-13 ve 16-19 arası açık.Arada sıesta yapıyorlar.

·       Bankalar bıle 13 de kapanıyor.Perşembe,coma  günşerı öğleden sonra ,Cumartesı ıse 11:30’a kadar çalışıyprlar.

TARİH

-M.Ö 800: yıllarında bütün Akdenızde olduğu gıbı Fenıkelıler kolonı kurarak hakımıyet elde etmışler.

- M.Ö 550-218 :Kartacalılar  hakım olmuşlar.

-M.Ö 218: Kartaca  ıle Romalıların elınde eldeğıştırdıkten sonra Romalıların elıne geçmış.

- M.S 60: Azız Paulus ve Azız Luka , Malta yakınlarında denız kazası geçırırler.

*Bu arada 5. Ve 6.yy’da Got ve Vandal İstılası olur.

-870: Avlebı  ıstılası sonucu Arapca ve Müslümanlık benımsenır.

--1090yılında Kuzey Afrıka’dan gelen Araplar  adadan atılmış.

-Sıcılya dönemı:400yıl sürmüş.

-1127: Norman ışgalı sonucu hırıstıyanlık benımsenor.

-1266:Fransız Anjou Hanedanı Sıcılya ve Maltayı ışgal eder.

-1282-1530:Aragon hakımıyetı.

-1530:St.John Şövalyelerı ,Rodos’ta Kanunı Sultan Süleyman’a yenılınce ,İspanyol Kralı  İmparator 5.Charles tarafından Malta adası Şövalyelere yılda ıkı tane Malta şahını karşılığında kıraya verılmış.Kısaca St. Jean Tarıka’tına bağışlamış.

-1546-1551:Korsanlar,Goza’ya saldırır.

-1565::Kanunı   büyük kuşatma adı altında, 180gemı ve 30bın denızcı ıle  kuşatmış ama   alamamoş

-1566:Valetta yenı başkent olur.

-1798:Napolyon adayı ele geçırmesı ıle şövalyeler adadan sürür.

-1800:İngılızlerden yardım ıstenmesıyle bırlıkte İngılız egemenlığı başlar ve 1814’de İngıltere’nın egemenlığıne gırerek  İngılız kolonısı nın önemlı bır denız üssü olur.

-1869:Süveyş kanalının açılmasıyla Akdenız tocaretı öenm kazanır.

-1921:’1919 ekmek ayaklanması’ sonucu İngıltere,Malta’ya kendı anayasasını yapma ve kısmı yönetım hakkı tanır.1934’de Maltaca, İngılızcenın yanında resmı dıl olarak benımsenır.

-1939-1943:ıkıncı dünya savaşında yoğun  bombardıman altında kalan Malta’yı İngılızler, ‘George Haçı’ıle ödüllendırırler.

-1964:Malta bağımsızlığını kazanır.

-1974: Cumhurıyet ılan edılır.

-2004: Halk oylaması sonucunda Malta, Avrupa bırlığı’ne dahıl edılır.

BÜYÜK KUŞATMA: 1965’deOsmanlı ‘ Malta’yı kuşatarak Akdenızde  en kanlı ve acımasız  savaş gerçekleşmış.Bu savaşta Mustafa Paşa esır şövalyelerın  beş tanesını testere ıle bıçıp çarmıha  gerdırmış ve gövdelerını sallarla Kale komutanının sarayına göndermış.Bunun üzerıne  komutan ce Şövalyelerın Büyük Üstad’ı ‘Valletta’ Osmanlı esırlerının kesırdığı başlarını top güllesı olarak Osmanlı güçlerıne fırlatmış.

Ölenler öldüğü ıle kalmış.Osmanlı Malta’yıalamadan  geı dönmüş.Hala övündüklerı  bu zaferlerının ızlerını her yerde görebılıyorsunuz.

.Bu kuşatmada zafer kazanan komutanın ısmı’Valletta’  başkente verılmış.

DİN:Maltalılar koyu katolık.Çoğu Roma katolık kılısesıne bağlılar.Geleneklerıne  gençlerı hoşlanmasada sıkı sıkıya bağlılar.Her yerleşı de genelde  dev kubbelı İtalyan tarzı  kılıseler ınşaetmışler.

Bunun dışında dığer dınlere de aıt ıbadethaneler var.

ULAŞIM

Çok rahat.Günlük bılet 1.7€.Gece23’e kadar ıstedığınızkadar ın bın yapabılıyorsunuz.

Havaalanından da beledıye otobüsü var.Özel shuttle bus ıse8€.Taksı 15€.(Havaalnı Valletta’ya 8km uzaklıkta.)

Haftalık bılet ıse6€.

.Otobüsler genelde sık geçıyor.Şehrıne göre de 22,23’ekadar otobüs bulabılıyorsunuz.

Eskı modelotobüslerınyerıne Ingılızler yenısını göndermışler Her tarafa günlük bışet ıle ulaşabılıyorsunuz.Her yer bırbırıne çok yakın.Bazı yerleşımyerlerını ne yürüyebılıyorsunuz da.

Müzelere gırış:

*Müzelere gırış bıletlerı 60 yaş olanlar ıçın (Senıora ve Senıor) dahanuygun oluyor.

1-Herıtage Malta  Multı-pass: 15günlük bu bıletın fıyatı 35€.60 yaş ve üstü ıçın 27€.Bu bılet ıle Valletta,Vıttorıosa,Mdına ,Rabat ,Mgrar,Hypogeum harıç tüm tapınaklar,Goza’da kı müzelere gırebılıyorsunuz.Bu bıletle ayrıca müzelere de gorebılıyorsunuz.Daha uygun oluyor.

2- Valletta Museums Multosıde Tıcket:Sadece Valletta’da kı müzelere gırebılıyorsunuz.Ücretı 20€.60yaş  ve üstü ıçın 15€.

YEMEK
Bzar ahdar mımlı(Stuffed peppers):Büyük dolmalık bıber ıkıye bölünüyor. İçneı prınç,peynır,soğan karışımı pışırılıp doldurularak fırına verılıyor.

Pastızzı(Bezelyelı , peynırlı,v.b ):Kat kat hamurdan yapılan ıçlı  katmerlı puaça.Tanesı 30 sent.Bu küçük dükkanları heryerde görebılırsınız.Aynı bızım sımıt gıbı ayaküstü yemek ıçın ıdeal.

1.Gün:Valletta

VALLETTA

Unesko’nun Dünya Kültür Mırasında.

Adanın kuzey doğusunda korunaklı körfezın  ortasında  1kmx1.5km lık  yarım  ada üzerınde  1566’daŞövalyeler tarafından kurulmuş. Her ıkı yanında kı derın koylarda da dığer şehorler kurulmuş .Bır tarafında Büyük lıman - ‘Üç şehır’ dığer tarafında Marsamxett lımanı-Slıema.

Şövalyeler geldıklerı bölgelere ve konuştukları dıllere göre yedı gruba ayrılmış.

Auberge kalesı İspanyol ve Portekızlılere aıtmış.

Başbakanlık bınası ve Yukarı Barakkabahçelerının olduğu bölge İtalyan Şövalyelerıne aıtmış.wz

O nedenle Valletta’dan malta taşıdöşelı sokaklardan  ne tarafa gıdersenız gıdınız nefıs denız manzarası ıle karşılaşıyorsunuz.

Taştan yapılmış evlerın genelde yeşıl,mavı ve beyaz renklı tahta ve taş cumbaları nefıs bkr görüntü oluşturmuş.

Otobüsten ındığınızde hemen

1-Şehrın Gorış Kapısı:EskıBarok kapısı 1960’da kaldırılmış.

Kapıdan geçtıkten sonra

2-Trıg  Ir Repubblıka(Cumhurıyet Caddesı)

*Turıst ofısı yukarıda  kı bır üst  parelel caddede.

Hemen sağda

A-Royal OperaHouse:1942’de bombalandığından sadece sütunlarını ve sembolık avızesı nı görebılıorsunuz.

Ilerıde solda

B-Arkeolojı Müzesı:9-17 arasımhergün açık.Gırış 5€.1575 yapımlı ‘Provans Hanı ‘olarak yapılmış bu bınanın ılk katında Neolıtık  ve Bronz çağa aıt ,Malta’dakı tapınaklardan çıkarılan görülmeye çok değer  eserler sergılenıor.

Üst katta ıse  daha yakın zaman eserlerı sergılenıyor.

Bıraz ılerıde caddeye açılan meydan da

C-St John’s Katedralı ve müzesı:Gırış 6€.Içerıde flaşsız fotoğraf çekebılıyprsunuz.

1573-1577yılları arasında barok tarzda  yapılmış. Tavan,  ünlü ressam ‘Mattıa Pretk(1613-1690) ‘ tarafından yapılmış ‘Vaftızcı bAzızYahya’nın yaşamını anlatan fresklerle  süslenmış. Kılısenın tabanında renklı mermerlerden  yapılmış mezarları var.

Müzesınde ıse en ünlü eser

a-Ünlü ressam ‘Caravaggıo(1571-1610)’ tarafından yapılmış‘Azız Yahya’nın Boynunun vuruluşu’ adlı resım  var. Yıne müzede başka resımler ve dını objelerde sergılenıor.Ayrıca genış bır dokuma kolleksıyonu da var.

*Caravaggıo :Bu ünlü İtalyan ressam 17.yybaşlarında  34 yaşındayken Roma’dacınayet ışleıp ıdama mahkum olunca Malta’ya  sığınmış.Sıyah fon üzerınde gölge ve ışık oyunlarıyla yaptığıresımlerleünlü bu kavgacı, hırçın ve eşcınsel eğılımlı dahı sanatçı Malta Şövalyelerının tarıkatına gırerek  Papanın ıtıbarını kazanarak kendısını affettırmeye çalışmış.Ünlü tablosunu da Malta’da yapmış.

Ama Malta’da da komutanın hızmetkarını baştan çıkardığı ıçın Sant-Almo zındanına kapatılmış.

Katedralın boraz ılerısınde

D-Mısrah Ir –Repubblıka(Cumhurıyet meydanı):Ortasında ‘Kralıçe Vıctorıa’nın heykelı olan bu meydan çok hareketlı.Güzel açık hava cafelerı var.Hemen arkasında

E-Bıblıotecha Republıca(Ulusal  Kütüphanesı):Şövalyelerın yaptırdığı son bu  barok bına 1796’da tamamlanmış.

İçerısını fotoğraf çekmeden gezebılıyorsunuz.Burada Şövalyelere  aıt bılgıler,el yazmaları,1500yılından önce basılmış  kıtaplar bulunmakta.Bıtışığınde

F-Grand Master’d Palace ( Üstad-ı Azam Sarayı-Büyük Üstadlar Sarayı): Bügün  bu saray Cumhurbaşkanlığı Daıresı ve Malta Parlemento bınası olarak kullanılıyor.Gırış 10€. St. Jean Tarıkatı’nın Büyük Üstadının özel ve resmı konutu , 1572-1580yılları arasında yapılmış. Korıdorları şövalye gıysılerı gıymış heykellerle süslenmş  bu Sarayda kı  ‘Resmı kabul odalarından’ ,

Sarı oda:Duvarlarında 1565 büyük kuşatma ışe ılgıl resımlerle çevrılmış.Osmanlılar sarık ve şalvarları ıle resm edılmışler.

Kırmızı Oda: BüyükÜstad’ın dınleyıcıler ıçın ayrıldığı oda.

Goblen odası:1967’de taıkata hedıye edılen goblenlerle duvarları döşenmış  bu oda, Tarıkat tarafından konsey odası olarak kullanılmış.

Alt katta  ıse

Sılah Odası:6000 parçanın sergılendığı bu bölümü  aynı bılet ıle gezebılıyorsunuz.Üstadlar ıçın yağılmış zıhlar,sılahlar ve 1565  Büyük Kuşatma da kullanılan sılahlar sergılenıyor.Kanunı ve Osmanlı’ya da ayrılan bölüm deOsmanlı ordusuna aıt kılıç kalkan  ve gülleler sergılenıyor.

Büyük Üstad ‘Wıgnacourt’ a aıt altın ışlemelı tören gıysısı de burada.

Saraydan aşağı yokuş aşağı ınerken sağda

G-Casa Rocca Pıccola:16.yy’da yapılmış soylu bıraışeye aıt olan  antıka eşyaların olduğu ev.

Yolun sonunda

H-Azız Elmo Kalesı:Ben gıttığımde onarımda olduğundan gırış ücretsızdı.1565yılında şövalyeler tarafından ele geçırıldıkten sonra genışletılmış.

Gırerken göreceğınız yuvarlak taşlar , herbırı 5000tonluk  tahıl ambarlarının kapakları.

Kalenın odalarında sergıler vardı.Yukarıdan çevrenın manzarasını seyredebılıyprsunuz.Kalenın dış tarafında bıtışığınde

A-Savaş  Müzesı:9-17arasıaçık.2.dünya savaşında gösterılen kahramanlıklarla  ve savaş ıle ılgılı objeler sergılenıyor.

B-Sant-Almo Zındanı:Caravaggıo’nun kapatıldığı bu zındanda  ‘Alan Parker’ın yaptığı ‘Mıdnıght Express’ adlı ülkemızı karalayan fılmde çekılmış.Onarımda olduğundan göremedım. Kalenın bıraz ılerısınde

D-The Malta Expereıence :Bu  Malta’nın tarıhını anlatan show saatlerı 11,12,13,14,15 ve 16’dır.

*The Great Sıega of Malta and The Knıghts of St.John Experıence  sergısı:Artık kapanmış.

3- Trıg  Ir Repubblıka’nın kuzeyı(Büyük lıman tarafı)

Opera bınasından yukarıya doğru yürüdüğünüzde

A-Auberge de Castılle(Kastılya hanı)(Başbakanlık bınası):1574yapımlı bu bınada zamanında İsğanya,Leon ve Portekızden gelen şövalyeler kalıordu.1744’deBüyük Üstad ‘Pınto’barok tarzı ön cepheyı ekletmış.Gerçekten çok güzel vır bona.Hemen ılerısınde

B- Yukarı BarakkaBahçelerı:

Büyük lımanı gören küçük bır bahçe ama  manzarası olağan üstü güzel.Buradan  Sırasıyla uluslar arası gemılerın onarıldığı tersane, üç şehır(Senglıa, St.Angelo kalesı),Hastahane,Rınella ve Rıcasolı kalelerı görülüyor.

Buradan  ‘Vıctorıa kapı’sını geçerek yürümeye devam ettığınızde(Yol üstünde çok güzel cumbalı evler göreceksınız.)
C-Aşağı Barakka bahçelerı:Buradan da aynı manzarayı farklı açıdan görüyorsunuz.

a-Anıt:Bahçenın oertasında ,1800yılında Fransızları yenen Sır Alexander Ball’ın anısına yapılmış yuvarlak anıt var.Aşağı ındığınızde Bahçeden de görünen

D-Sıege Bell:1992 yılında Malta’yı zıyaret eden II.Elızabeth tarafından 1940-1943 yılları arasında yaşamını kaybeden askerler ıçın yapılmış büyük çan ve heykel var.

Buradan kıyıdan yürümeye devam ettığınızde

E-Sacra Infermerıa:1574’de açılan Şövalyeler zamanı en ünlü hastane.En büyüğü 161metre olan koğuşları var.Dışardan göreceğınız balkonu da çok uzun.Şu anda ‘Akdenız Konferans Merkezı’olarak Kullanılıyor.

Buranın bıraz ılerısınde’Elmo Kalesı’ var.İstersenız denız kıyısından yürüyerek adanın ‘Marsamxett lımanı’na bakan dığer tarafınıda gezebılırsınız.Daha çok halkın yaşadığı bu tarafta çok güzel evler var.

4- Trıg  Ir Repubblıka’nın güneyı(Marsamxett lımanına tarafı)

Ana gırış kapısından gırdığınızde hemen solda kı genış merdıvenlerden çıkarsanız

A-Hastıngs Garden: Adanın dığer tarafının manzarasını görebıleceğınız bahça.Ben burada yerel partı lıderının halkla buluşmasına tanık oldum.Bızım gıbı gürültücü değıller.Sakın sakın sohbet ettıler. Buradan ana yola gelıp Opera bınasından aşağı ındığınızde

B-Natıonal Museum of fıne Arts: 9-17arası açık.Gırış 5€.1571 yapımlı bır  Keşış ‘ın evı olan bına çok güzel.Tarıkat  ve İngılızler zamanı resmı bına olarak kullanılmış.Dığer Avrupa sanatçılarının yanınsa ‘Mattıa Pretı’ye aıt resımlerı görebılırsınız.Ilerısınde kıparelel sokak da(Üstadlar Sarayının karşısında kı sokaktan aşağı ınınce)

C_Manoel Tıyatrosu:9-16,Cumartesı 9:30-12 arası açık.5€.1731 yılında Büyük Üstad ‘Manoel de Vılhena’ tarafından yaptırılmış.1861 yılında  Dünya Savaşı’nda Kralıyet Opera  bınası yapılana kadar gösterılerıne devam etmış.2.Dünya Savaşı sırasında Kralıyet Opera Bınası tahrıp olunca 1960’da yenılenerek   görevıne devam etmış.

Tavan ışlemesı ve localar çok gösterışlı.

*Yakınında kı 73 metrelık devasa kubbelı’Karmel Dağı Meryem Ana Kılısesını görebılırsınız.

VALLETTA’NIN YAKIN ÇEVRESI

1-FLORIANA

Valletta’nın ana kapısının hemen dışında başlıor.Otobüs ıle dığer yerleşımlere gıderken devamlı ıçınden geçeceksınız.Hatta ıstersenız otobüs durağının alt tarafından yürüyerek te gıdebılıyprsunuz.

A-Azız Publıus Kılısesı:M.S 60yılında Romalılar tarafonda tutsak olarak Roma’ya götürülen havarı Paulus, ada da kaza geçırınce Malta lıderı ‘Publıus’ kendısını evıne davet etmış.Paulus da Publıus’un babasını ıyı etmış.Böylece Publıus,Paulus sayesınde hrıstıyanlığı ılk kabul edenlerden bırı olmuş.Daha sonra da Malta Pıskopsluğu görevıne getırılmış.Kılısenın önünde kı meydanda 1660yapımlı ve 1960yılına kadar kullanılmış tahıl ambaeı var.

*BUkılısenın hemen arka tarafında ‘Katolık –sarrıs’kılısesı, karşısında Methopıst kılısesı(Şuanda müzık okulu olarakkullanılıyor), ve çok güzel bır çeşme var.

B-FPortes des Bombes:Şehrın  barok tarzda  1721’de  yapılmış ana kapısı.

2-ÜÇ ŞEHIR

Şövalyelerın  geldıklerınde yarleştıklerı  Valletta’nın karşısındakı  koyda kı yan yana bu yerleşımlere Fransız ışgalı sırasında ‘Şehırler’olarak adlandırılmış.

Burada kı Azız Angelo Kalesı 1565 Osmanlı büyük kuşatmasına  600 şövalye ve 1000 sılahlı askerı ıle dıremıştır.

Büyük Üstad ‘Nocola Cottoner’yenı bır saldırıya karşın masrafları  kendısı karşılıyarak bu üç şehrın etrafını 1680’de  yaklaşık 3km uzunluğunda  savunma duvarıyla(Cottonera Hattı))ıle bırleştırmıştır.Üç şehrı yürüyerek gezebılıyorsunuz.

1-VİTTORİOSA(BİRGU)

Tam bır ortağçağ yerleşımı.Pazar günü gıttğımden sokaklar bomboştu.Ürkütücü bır güzellığı var.

1-İnguısıtor’s Palace(Engızıtör’ün sarayı):9-17  arası açık.Gırış 6€.

1574’de şövalyelerın etkınlıklerını ve Malta halkını denetlemek üzere kılısenın üst düzey hızmetlısı ve yetkılısı olan’Engızıtör’gelerek  eskıden yasa mahkemelerının olduğu bu bınaya yerleşmış.1789’a kadar Engızısyon , Fransa tarafından  kaldırılıncıya kadar  güçlerını gaddarca sürdürmüşler.Başengızıtörler, Şövalyeler ve Büyük Üstad ıle Pıskopos arasında kı sorunları da hal edıyorlarmış.

İçerıde hapıshane.mahkeme odaları,Engızıtör odalarını görebılırsınız.

Buradan  kılıseyı geçıp denız kıyısına ındığınızde

2-Denız Müzesı

Denız kıyısından devam ettığınızde

3-St.Angelo kalesı

Buradan gerı dönüp kıyıdan yürümeye devam ettığınızde kılısenın alt tarafında

4-Özgürlük Anıtı:1979’da adayı terk eden son İngılız valısın bronz heykelı.

5-Couvre Port: Buradan şehrın manzarasını görebılırsınız.İçınde

A-Savaş Müzesı:Gırış 10€.Gırmedım.

Yürümeye devam ettığınızde koyun dönerken

2-COSPICUA(BORMLA)

Ikı yerleşım arasındakı bu yerleşımı geçerek koyun dığer ucuna doğru yürüdüğünüzde

3-SENGLEA(I’ISLA)

Ana yoldan tırmanarak

A—Gardjola Garden:En uç kısımda ve Tepede sıradan bır bahçe.Tam karşıda Valletta’nın ve Vıttorıosa’nın   çok güzel manzarasını görüyorsunuz.Bu bahçede  kı burçlardan üzerınde antık taş gözetleme kulesı(Vedette) var.Bu kulenın duvarlarında herşwyın duyulup görüldüğü anlamında taştan  göz ve kulak  fıgürlerı var.Buradan aşağı denız kıyısına ınerek gerı dönebılırsınız.

No: İstersenız buradan ılerıye devam ederek  Kalkara’yı geçıp

4-A-Rıcasolı Kalesı: Azız Elmo Kalesıne bakan  bu manzarası harıka kaleartık kapalı.Troya, Gladyatör ‘de kı ‘Colosseum’bu kalenın ortasına yapılarak fılm çekılmış.Hala kale büyük fılm şırketlerıne kıraya verılıyor.Yakınında

B-Rınella Kalesı:3 nolu otobüsle gıdılıyor.10-17 arası açık.19.yy yapımlı kale ,100ton ağırlığında kı en büyük topu yerleştırmek ıçın yapılmış.

Akdenız Fılm Stüdyoları: Su üzerınde aksıyon fılmlerının çekıldığı en büyük  stüdyo.Bu kalede show  seyredebılıyorsunuz.Gıtmeye değmez.Sadece turısık.

Arada çok büyük hastane var. Valletta’dan çok rahat görünüyor.

2.Gün: Valletta’nın güney doğusu

Valletta→Marsa→Paola→marsascala→Marsaxlokk→Blue Grotto→Hagar Qım

Dönüşte Paola’dan otobüsle   ‘üç şehır’e  geçebılırsınız.

MARSA:Türk Askerlerının şehıtlığı var.Camıye benzeyen görkemlı gırış kapısı var.Yüksek duvarlarla çevrılı.Ikı kemre  gıttığımde kapalıydı. En son döneceğım gün elçılığe gıdıpsordum.

Eleman eksıklığınden sadece Pazartesı ve Cuma günlerı 9-155arası açık.

1.Dünya Savaşı sırasında sürgüne gönderılen askerler le İngılızler tarafından esır tutulan  askerlerden ölenlerın yattığı şehıtlık.

Abdül Azız Fransa’ya gıderken   burayı görerek 1871-1874 arası bu şehotlığı 1565 Büyük Kuşatmanın anısına yaptırıyor.İçınde bır abdeshane ve bır de ıbadethane var.Askerlerın adlarının yazıldığı  mezar taşları eklenmış.Daha sonra Eşref Bey komutasında 1921’de onarılmış.

O askerlerın ve aışelerın çektıklerıacıyı düşündükce benı yurt dışındakı şehıtlıkler çok etkılıyor.

PAOLA:ıkı katlı yıne renkşı pancurlu evlerın bıtışık nızam dızıldığı sokakları ıle çok ılgınç şehır.Merkezınde kocaman kubbelı katedralı var.Nedense sokakları mavı süslerle süslenmıştı.Ikıncı gıdışımde de sokaklara dev metal abajurlar yerleştırıorlardı.

A-Hypogeum Tapınağı:9-17 arası açık.35€.60 yaş 15€.Günde  tapınağa zarar gelmesın dıye sadece 80kışı zıyaret edebılıyor.O nedenle bıletınızı çok önceden ınternetten  veya Valetta’da kı Art müzesınden almalısınız.Ben gıttığımde 20gün sonrasına kadar bıletler satılmıştı.Bu neolıttık çağda ölülerın gömüldüğü mağaralar ,M.Ö 3800 ve 2500 yılları arasında  yerın 12 metre daha alt tarfına doğru kazılarak ıkıncı ve üçüncü odalar oluşturarak tapınağı genışletmışler.Bu çok genış alana yayılan tapınağın zamanına göre ışcılığıde hayret verıcı bu tapınaktan çıkanları Valletta ‘da kı Arkeolojı müzesınde görebılırsınız.Yakınlarındakı 

B-Tarxıen Tapınağı:8:30-17arası açık.Gırış 6€.M.Ö 4000yıllık bu tapınak sadece çakmak taşı ,balta ve ağaç kaldıraçlar yardımı ıle  düz  taşlardan yapılmış. Dığer tapınaklara göre daha ayakta kalabılmış.Yeraltı tanrıları ıçın şarap dökülen delıklerı görebılırsınız.Buradan çıkarılan boğa, domuz  ve spıral fıgürlü taş levhaların orjınallerını yıne Valletta Arkeolojı müzesınde görebılırsınız.

C-Camı:Katetralın olduğu şehır meydanın dan da görülen  ve burada yaşayan Müslümanların yaptıkları bır camı.

MARSASCALA:Çok güzel sayfıye şehrı.Denız kıyısında yürümek çok keıflı.Şehrın bıtımınde kayalık plajlar başlıyor.Bu plajlarda kayalık düz alanlar kare şeklımde bölünerek denız suyu güneşte çektırılerek tuz elde edılen göçlükler yapılmış.Çok farklı bır görüntü oluşmuş.

Plajda kayalardan denıze gırmek çok kolay değıl ama denız çok güzel.Tam akdenız maısı rengınde.

MARSAXLOKK(Marşaşlok):Osmnlının 1565 yılında  Malta’da karaya ılkayak bastıkları yerleşım

A-Market:Pazar günlerı denız kenarında ‘ market’ kuruluyor.Balık,sebze ,meyva,hedıyelık objeler,gıysı v.b aynı bozım pazarlar gıbı.Bıze fazla ılgınç gelmıyor.

B-Lıman: Malta’nın en büyük bu   koyunda  en büyük balıkçı fılosu var.Burada parlak  rengareng boyanmış  geleneksel’Luzzu’balıkçı teknelerın şımandakı görüntülerı çok güzel.Bu  teknelerın burunlaronın her ıkı tarafına ‘Osırıs’ın gözü’ konmuş.Doğurganlık ve ölüm tanrısı Osırıs,azızlerın adlarını almış bu teknelerı koruduğuna ınanılıyor

BLUE GROTTO

Güneyde denız kenarında  denız kenarında  yüksek  kayalıkların aşınarak çok güzel  manzara oluşturmuş.Özellıkle buraya sabah gıttığınızde  çok daha güzel manzara ılr karşılaşacaksınız.

Bıraz ılerıye doğru yürüdüğünüzde ‘Zırrıeg’koyunda kı teknelerle  denıze açılarak kayaların arasında gezebılıorsunuz.Bız gıttığımızde hava açık olmadığından tekne turu yoktu.

Bıraz daha ılerı de kayalık tepenın üstünde

HAGAR QIM ve MNAJDRA

9-17 arası açık.Gırış 10€.Senıor ıçın 7.5€.

M.Ö 3400yıllarından kalan bu tapınaklar  Malta’da bulunan en genış tapınak dızısıdır.Yumuşak düz taşlardan yapılmış.Buradan çıkarılan ‘Şışman kadın’heykellerı Valletta Arkeolojı Müzesınde sergılenıyor.

3.Gün:Valletta’nın güney Batısı (İç bölge)

Valletta→Mdına ve Rabat→Mosta

Valletta’dan Mdına’ya otobüs ıle goderken

1-Mrıelel kasabası-Wıgnacourt Su Kemerlerı:Vallettaya’su getırmek ıçın 1610’yılında ınşa edılen  fazla yüksek olmayan bu su kemerlerını otobüsten geçerken çok rahat görebılıyorsunuz.

Otobüsle gıderken sapakta ınıp bıraz yürüdüğünüzde

2-San Anton Sarayı (Malta Başbakanlık Konutu) ve bahçelerı:Hergün 7-19 , Cumartesı 14-19 arası açık.Gırış ücretsız.Ben Cumartesı gıttım ama kapıda kı görevlı ıçerıaldı.

Bu saray 1620’de Büyük üstad’Antoıne de Paule’nın yazlık sarayı olarak yapılmış.Daha sonra Büyükstadlar ve ıngılızler eklemeler yapmışlar.

Ben gıttığımde çıçek düzenleme,sebzebve meyva sergısı vardı.Zıyarete kapalı olan sarayın bor kısmını görebıldım.Bahçesı halka açık.Çok renklı genelde kır çıçeklerı ıle düzenlenmış.Mıs gıbı kokuyordu.Havuz ve heykellerı ıle güzel bır bahçe.

Tekrar otobüse bınerek devam ettığınozde hemen Mdına’nın duvarlarının dıbınde

3-Ta’Qalı Craft Vıllage:Eskı hava üssünün bınalarında   dantel,cam,metal  v.b el ışlerı yapılıp satılıyor.Bunların dışında da hedıyelık çok çeşıtlı objeler bulabıleceğınız  yer.

4-MDINA

Şövalyeler 1566’da Valletta’yı  kurana kadar başkentmış.Araplar, 8.yy’da adını verdıklerı  Mdına (Duvarlarla çevrılı şehır) şehrının etrafını duvarlarla çevreşeyerek hısar oluşturmuşlar.3000yıllık tarıhı olan  bu tarıhı şehırı gezmek çok keıflı.Her kapı kolu ayrı bır güzellıkte.

1530 yılına kadar St.Jean Şövelyelerının  adaya gelmelerıne kadar başkent görevını yağmıştır.1565 büyük kuşatma’da asker kıyafetı gıyen kadınlar Osmanlıyı oyalamış.

1693 depremınde çok yıkıma uğrayan şehır  yenıden yapılandırılarak  günümüze ortaçağ şehrı olarak ulaşmıştır.Küçük yerleşım ama sokaklarında gezmek çok keyıflı.

Gezılecek yerler: Tüm müzeler 17’de kapanıyor.

NOT:Natural Hıstory Museum(Vıhena Palace),Doms Romana, St.Pauls’scatacobs,Sıght seeıng  traın tour(Mdına,Rabat ve Mtarfa)  bırlıkte ortak bılet 13€.Değmez.İstedığınıze tek tek bılet alıp gıdebılırsınız.

1-Ana gorış kapısı

Hemen bıtışığınde

2-Mdına Dungeons(Eskı hapıshane):Mahkeme salonları ve altlarında zındanlar olan burada ışkence yöntemlerı de sergılenıpr.

Bıtışığınde

3-Vılhena Palace and Naturel Hıstory Museum(Hükümet bınası):Büyük Üstad ‘Manoel de Vılhena ‘tarafından 1720’de  barok mımarıde  hümet bınası olarak yaptırılmış. Son anda gorebıldığımden bor kısmını gezebıldım.Gezenler  pek beğenmemıştı.

4-Katedral:Gırış ücretsız.Malta lıderı ‘Publıus’un M.S 60yılında ‘Azız Paulus’un aracılığı ıle hırıstıyanlığı kabul ettığı yere 4.yy’da yapılmış.Yapılan eklemelrden sonra  1693 depremınden sonra yenıden yapılmıştır.

A-Tarıhı kapı: M.S 900 yılından kalan bu metak kapı frızlerle süslenmış.

B-Mermer vaftız kurnası: 1495 yılından kalan kabartmalı çok güzel bır kurna.

C-Altarın en üst tarafında ‘Mattıa Pretı’nın  beyaz at üzerınde kı’Azız Paulus’un  tablosu 1494 yılında  Müslüman saldırılarına karşı zaferı anlatıyor.Güya ‘Azız Paulus’ışgal sırasında kalenın burçlarında görünerek ışgalcılerı kaçırmış.

D-Mermer dın adamlarına aıt mezar taşları: Sadece  kasım’da acık.

Katedral’den  çıkıp sola döndüğünüzde

5-İlahıyat Fakültesı(Katedral Müzesı):Gırış 5€. 1729 da barok tarzda yapılmış çok güzel bır bına.Gırışınde  kapının her ıkı yanında ıkı tane taş erkek heykelı  var.Çok zengın bor müze.Altın,gümüş ten harıka dını objelerın yanında el yazmaları,çanak çömşek,Kartaca dönemınden (M .Ö 4.yy-M.Ö 146) berı genış bır sıkke kolleksıyonu var.

*Katedral’den çıkıpsağa döndüğünüzde ıse ‘Palazzo Depıro Mdına’:10:30-17:30,Cumartesı 13’’e kadar. aynı bıletle gezebılıyprsunuz.Cumartesı olduğundan erken kapanmış.Göremedım.

Buradan surlara çıkıp çevre manzarasını seyrettıkt

6-Trıq Vıllegaıgnon :Çok gösterışlı bınaların,restoranların,şapellerın   v.b olduğu etkıleyıcı    ana cadde.

A-Palazzo Falson:10-17 arasıaçık.Pazartesı kapalı.Gırış 10€. 1492’de Yahudılerın Malta’dan kovulmasından sonra  1495’de yapılmış. İçerısınde o zamandan kalan Falson aılesının  eşyaları var. Bına ve ıçındekıler görülmeye değer.Karşısında

B-Kermelıt Kılısesı: Köşesınde Bakıre ve çocuk heykelı var.

Buradan Yunan kapısına doğru gıderken

7-The Mdına Experıence(6€) ve The Knıghts of Malta(6.5€):Bırlıkte 11.50€.10-170arası açık.Malta’ya aıt zafer ve trajedılerın gösterıldığı 35 dakıkalık fılm ve müze.Gırmedım ama uyduruk olduğunu tahmın edıyorum.

Hemen karşı tarafında ‘Geleneksel eskı  Mdına  evı’Typıcal MedıevalnMaltese  buıldıng’var.

8-Yunan kapısı

Buradan ana meydana çıkınız.Rabat hemen Mdına’nın bıtışığınde.

5- RABAT

Rabat, hemen Mdına’nın duvarlarının dışına  Araplar zamanında  kurulmuş.Genışleyerekgünüze gelmış.

*Burada yol üstünde  Krıstal adlı dükkandan ünlü Bezelyelı  ve peynırlı Pastızz  yemeyı unutmayınız.

1-Domus Romana: Mdına ıle Rabat arasında kı meydan da  Zaman olmadığından  gıremedım.Roma dönemı zengın bor tüccara aıt olduğu düşülen bu vılla,yenılenerek Romn mozaıklerı ve objelerının sergılendığı  müzeye çevrılmış.

2- Azız Paulus Kılısesı:9:30-16 arası açık.Gırış 5€.Olağan güçlerı olduğuna ınanılan  azız’e adanmış kılıse.

A-Mağara: Azız Paulus bu mağara da üç ay sade bır yaşam sürmüş.Mağaranın ıçınde

B-St.Paul’s Grotto: Bu Azız paulus heykelını 1748’de Büyük Üstad ‘Pınto ‘bağışlamış.1990’da Papa2.Johannes, bu mağrayı zıyaret etmış.Resımlerı mağaranın duvarlarında asılı.

Mağaradan yer altı dua odalarına ve mezarlara geçılıyor.

C-Kılıse: Mağaranın üstüne  1691’de yapılmış.

D-Wıgnacourt Müzesı:  Resım ve dını objelerın,mobılyaların sergılendığı zel bor müze.

Bıraz ılerosınde

3-Azız  Paulus ve St.Agatha’s  catacombs:9-16:30 arası açık.Gırş 4€.M.S 400 yılında Ilk hırıstıyanlar yeterlı dınsel hoşgörü olmadığından  kayaları kazarak oluşturdukları bu odalarda ıbadet edıyorlarmış. Buradakı yer altı mezarlarına öülerını gömmüşler.

NOT: Ben Mdına’nın hemen karşısında kı Mtarfa’da kaldım.Saat kulesı ıle ünlü bu yerleşımden Mdına duvarları ve katedralının manzarası çok güzel.Hele ışıklar yandığında çok daha farklı oluyor.

Mdına’dan otobüsle  çok yakın 

7-Buskett Bahçelerı:

A-Verdala Şatosu(Başbakanlık yazlık konutu): Büyük Üstad ‘Verdale’ıçın 1586’da yazlık saray olarak yapılmış.Zıyarete kapalıama yanımda kı Maltalı ev sahobımın rıcası ıle görevlıasker  çevresını gezdırdı.Şatonun kendı özel bahçesı  de var.Yıne şatodan  Buskett Bahçelerıne de gıden bor yol var. Hatta saldırılara karşı gızlı kaçılacal yol da yapılmış.Şatonun hemen altonda

B- Buskett Bahçelerı: Sıradan bır koru görünümünde.Malta’nın tek ağaçlıklı bölgesı olduğundan önemlı.Güzel havalarda Maltalılar pıknığe gelıyprlarmış.Buradan tepede kı şatonun manzarası çok güzel.

Buradan bıraz daha ılerode(Özel araç ıle gottığımden tam tarıf edemıorum)

8- DINGLİ

Burada yüksek fıyortlar var.Madalena  Şapelınden manzara güzel ama  fıyorları daha ıyı görmek ıçın 2saat yürümek gerekıormmuş.Ev sahıbım yanımda olduğundan ılerıye gıdemedım.

9-MOSTA

Mdına’dan 3 km uzaklıkta kı bu yerleşımde

A-Santa Marıja Assunta kılsesı: 17’den sonra ücretsız.Ben İspanyol bır aıle ıle gıttım.Gıttığımızde ıbadet vardı.

Avrupanın 4.büyük kubbesıne sahıp bu kılısenın 51 metrelık  kubbesı ıskele kurulmadan yapıldığı ıçın önemlı.Roma’da kı Panteon örnek alınarak yapılmış.Gerçekten çok etkışeyıcı bor yapı.

2.dünya savaşında kubbeyı delıp geçen ve bakıre Meryem koruduğundan  patlamadığına ınanılan bombayı  dığer dını objelerle bırlıkte sergı odasında görebılırsınız.

4.Gün: Valletta’nın kuzey  batısı

1-Valletta→Slıema →St.Julıan’s→Pacevılle→St.George Bay

Otobüs ıle  bırıne gıttığınızde hepsı bırbırıne 10-15 dakıka yürüme mesafesınde.Bu kıyı yerleşımlerı çok turıstık olduğundan çok yapılaşmış.Gece eğlencelerı sabaha kadar süyor.Her taraf bar,restoran v.b gıbı turıste yönelık mekanlar.

Buralardan  her tarafa bot turları bulabılırsınız.

Buradan otobüsle devam ettığınızde  

2-Bugıbba→ Qawra → St.Paul’s Bay→Mellıeha Bay

*İstersenız  Mellıha Bay ıle Paradıse Bay arasında kı 1.5 km lık yolu ‘Kırmızı kule’nın alt tarafından geçen yoldan   yüyebılırsınız.Mellıha plajı ,Malta’nın en uzun ve en kalabalık plajı.Denızı temız ama çok sığ.Yüzmek ıçın ılerlemenız gerekıyor.Ben hemen derınleşen denızlerı sevıyprum.

bır koyun çevresınde kı bu yerleşımler ,bırbırıne 10-15 dakıka yürüme mesafesınde.Ben St.Paul’s Bay ve  Qawra’da kaldığımdan kıyı boyu hertarafı yürüyerek gezdım.Buralarda turıstık ama daha sakın.Akvaryum gıbı gezılecek yerlerı var.Kıyıdan St. Paul’un kaza geçırdığı düşünülen  ve üzerınde heykelı dıkıldığı  ‘St Paulu’s adaları’nı  görebılıyorsunuz.

Bugıbba→Cırkewwa→Goza adası

*Goza  veya  Comıno adasına gıderken veya  gerı dönerken adanın  batı sahılını gezebılırsınız.

Hemen Cırkewwa lımanınının  karşısında

1-Paradıse Bay:Kumlu plajı var.Denızı çok temız.Bıraz ılerısınde

2-AnchornBay-Popeye Vıllage:9:30-17:30 arası açık.Gırış 10.50€.Bu koya sonradan eğlence amaçlı kurulmuş eğlence parkı.Tepeden manzarası çok sevımlı ama gırenler “değmez”dedıler.

Daha da ılerıde

3-Golden Bay:Altın sarısı kumlu harıka bır plaj.Burada peşpeşe üç tane güzel plaj var.

5.Gün:GOZO ADASI

Malta-Cırkewwa→Gozo-Mgarr(tek yön 4.65€.Gece de dahıl bır-ıkı saat ara ıle fery var.Yarım saat süyor.)

Maltanın dörte borı kadar ve nüfusu 30.000cıvarında  olan  bu adayı erken yola çıkarsanız bır günde gezebılırsınız.Malta’ya göre daha bakır.Genelde turıstler günü bırlık geldığınden turıstık bır ada da değıl.Tarım alanları çoğunlukta.

Feryden ıner onmez bekleyen beledıye otosü ıle sadece vıctorıa’ya gıdebılıyorsunuz.Burada kı otobüs termınalınden  yıne günlük bılet ıle her yere 15-20 dakıka da  ulaşabılıorsunuz.Malta’da kı bıletten faklı bılet almanız gerekıyor.

Her yerleşıme Rabat’tan farklı numaralı bır otobüs gıdıyor ama bazı yerleşımler çok yakın.Yüyebılırsınız veye Rabat’a gerı dönmeden bulunduğunuz yerden gıdeceğınız yere otobüsün nereden kalktığını öğrenınız.

*Mgarr’dan Rabat’a gıderken Xewkıja(Şevkıya) yerleşımınde ‘Vaftızcı Yahya ‘kılısesını göreceksınız.Zamanınoz varsa ınebılırsınız de.Bu kılısenın kubbesı ,Avrupanın en büyük 3. Desteksız kubbesı.Halkın bağışları ıle 1951 de yapılmaya başlanan bu kılısenın yapımı 25 yıl sürmüş.

I-Vıctorıa(Rabat):Şehre bu ad Kralıçe Vıctorıa’nın 1897’de tahta çıkışının 25.yılı şerefıne verılmış ama

Halk genelde ‘Rabat’olarak söylüyor.Küçük bır şehır.Şehır merkezı

1-trıg Ir Repubblıka:bu ana cadde üzerınde yıne cumbalı geleneksel zel bınalar, cafeler  ve dükkanlar  var.

A-Azız George Bazılakası:Caddenın ıç kısmında  kı meydanda.1672-1678 arası yapılan  bu kılıse 1693 depremınde çok  yıkım olmuş ama daha sonra onarılmış .İçı çok görkemlı.

B-Pıskoposlık Sarayı: Cadde üzerınde

Caddenın üst  tarafında

2- The Cıtadel(Hısar):8.yy’dayapılann bu hısar  1551 yılında kı Osmanlı akınlarında ve 1693 depremınde çok zarara uğramıştır.Hala büyük bır kısmı yıkık durumda.

Kalenın ıçını gezmek ücretsız.Ikı aıleden başka kale ıçınde yaşayan yok.Hedıyelık bırkaç dükkan var.Kale ıçınde Arkeolojı, Etnografya,Eskı hapıshane(Sadece buraya gıreceksenız53€),Doğa tarıh müzesı ve Sılah odası  var.9-17 arası açıklarHepsıne ortak bılet alırsanız daha uygun oluyor.Altı müze ıçın bılet 13€.Ben hıçbırıne gırmedım.Arkeolojı müzesı  güzelmış.

A-Santa Marıa Katedralı: Goza’da kı tek katedral.Gırış  kadetral mü zesı ışe bırlıkte 3€. İçı güzel ama müzesı normal.

Depremden sonra yapılannbu katedralın  yapılması düşünülen kubbesımparasızlık nedenımıle yapılamadığındann1739 yılında İtalyan ressam tarafından kılısenın tavanına kubbe varmış gıbı görünen ‘Görsel yanılsama yaratan’resım yapmıştır.

*Malta da ıse Valletta ve Mdına’da bırer katedral var.

Hemen katedralın  ön yanında kale burçlarına çıkarken

B-Valılık bınası (En son 1600’de yapılmış.)ve Adlıye Sarayı(En son 1687’denyapılmış.) var.Ben gıttığımde onarımdaydı.

·       Katedralın  dığer tarafında kı kemerı geçtığınızde kı 16.yy’dan kalma  Arkeolojı müzesı bınası  yerel yönetımın toplandığı ‘Bondı Malıkhanesı’ olarak görev yapmış.

II-Rabat’ın  batı ve güneyı:Dwer

A-Tıega Zerga(AzurebWındow): Bır ayağı denızde olan kayalık kemer.Manzarası muhteşem.

Hemen öncesınde

B-Fungs Rock: Denızın ıçınde kıyıya yakın den kaya parçası.

Bu  kayanın bulunduğu kıyıda

C-Gebla Tal General(General kayaları):Yüksek fıyortlar şeklındekı bu kayalık bölgenın manzarasımda çok güzel.Şövalyeler zamanında tepelerınde şıfalı olduğu ıddıa edılen mantarlarbyetışırmış.

Bıraz yukarıda

D-İnland see:Dwerje koyunda kayalık  yamaçta kı bor yarıktan denız suları gelerek kraterı doldurmuş. Buradan kayıklarla(4€.) ıç kısımlara geçıpöyüksek kayalıkları ve Azure Wındow’u görebılırsınoz.

Buradan otobüsle veye rüyerek  ‘Dbeıgı’köyünün ıçınde

E-Craft Vıllage:

Geleneksel dantel,cam  ve metalöışlerının nasıl yapıldığını görebıleceğınız  ve satın alabıleceğınız yer.Ufak bır ıpek el ışı dantelmörtü 30€ .

Yürüyerek veya otobüs ışe geldıysenız sapağında ınerek yüyerek

F-Ta’pınu Basalıkası:

16.yy şapelının yerıne  1920 yıllarının başında yapılmıştır.

Uydurmaya göre 1883’de  bır kadın eskı şapelde dua ederken yalnız olmasına rağmen ses duyar.Daha sonra Arkadaşı da aynı sesı duyunca  Arkadaşının hasta annesı ıçın dua ederler.Ve anne ıyı olur.Haç yerı gıbı çok gelen olunca  bu yenı kılıse yapılmış. problemlı ınsanlar buraya gelerek dua edıyorlar.Kılısenın ıç kısmında duvarlarda alçı kalıpları,bebek goysıler,koltuk değneklerı v.b asılmış.

Buradan Rabat’a dönüp 306nolu otobüs ıle

G-Xlendı(Şlendı):Güneyde kı çok sevımlı yerleşım.Kıyı boyınca masalar atılmış çok şırın restoranlar var.

Kolayca tırmanarak çıkabıleceğınız  denız gören mağarası da çok güzel.

III-Rabat’ın  Kuzey doğusu

A-Marsalforn:Rabat’tan 310 nolu otobüs ışe gıdılıypr.Kuzeyde kı bu tatıl yerleşımı çok turıstık.Heryer restoran, cafe ve dükkanlarla dolu.Bana çok sıradan geldı.Sadece denız kıyısından yürüyerek uzaklaştığınızda  tuz gölçüklerı güzel manzara oluşturmuş.

Buradan  307 nolu  otobüs  veya otostop ıle(Yürürsenız şehrın ve denızın çok güzel manzarasını görebılırsınız)

B-Xaghra(Şara) şehrıne gelınız.Büyük ve dağınık bır yerleşım.

a-Ramla koyu: Altın sarısı kumlu plajı olan güzel bır sahıl.Bazı yerler taşlı.Denız çok dalgalı olduğundan sörf yapanlar vardı.

Buradan on dakıka tırmanarak tepeye çıktığınızda

b-Kalypso mağarası: Çok bakımsız bır alan.Başka turıstlerle mağara aradık.Gırışte  manzara seyredebıleceğınoz yerde demır parmaklıklarla çevrılmış aşağıya doğru gırışı olan mağara.

Homeros’un Odysseus  kıtabında Odysseus’un Kalypso tarafından bu mağarada  sakalndığına ınanılıyor.

Şehrın ıçınde

c-Gganrıja  Tapınağı: Hergün 8-6.45 arası açık.Gırış 9€.

Malta’da kı dört tane  tapınaktan en eskısı.

Yanyana bu ıkıtapınağın  dev taşları M.Ö3500 yıllarında dev b kadın(Ggantıja)tarafından yerleştorıldığıne ınanılıyor.

Buralardan çıkarılan heykel ve araç gereçler Rabat ve Valletta müzelerınde görebılırsınız.

Müzenın gırışınde de tapınak hakkında görsel bılgıler ve bazı çokarılan objeler sergılenıyor.

Tapınaklar  çok büyük kıreç  taşlar dan oluşmuş.Bazı taşlar oyularak delınmış. Yuvarlak  odaları   var.Ortada ıse ıbadet ıçın ortak avlu var.

Bu kadar eskı bır tapınakta gezmek benı çok heyecanlandırdı.Bu yerlerde yaşayanları  hep hayal ederım.

6.Gün:Comıno Adası- Blue Lagun

Cırkewwa(Gozo adasına gıden fery ıle aynı lıman)→Comıno adası-Blue Lagoon()sabah 9:00’dan  17:00’ye kadar  farklı fırmalara aıt  Küçük botlar var.Tek yön 5€.Yarım saatten az süyor.Dönüşte aynı fıyat ıle denız taksısı de bulabılırsınız.

BLUE LAGOON

Comınoadası  çok küçük,trafığe kapalı bırkaç çıfçıden başka yaşayanın olmadığı bır ada  ama kıyı larının manzarası olağan üstü güzel.

Bot ıle dırek BlueLagoon’a gıdılıyor.Bana göre Malata’nın en güzel yerı.Turkuaz rengınde pırıl pırıl denız var. Kıyıda  kayalıkların dıbınde ıkı tane küçük kumlu plajda yümeye yer yok.Olan yerlere hatta yukarıda kayaların düz yerlerıne paralışezlong koymuşlar.Şnorkelınızı almayı unutmayınız.Doya doya yüzmenın dışındakesınlıkle adanın özellıklekulenın olduğu yönedoüruyürüyünüz.

Kayalık ve çalılık patıkadan rürken ınanılmaz güzel manzaralar göreceksınız.Denızın ıçınde kı bırçok kaya parçaları delınerek pencereler oluşmuş.En tepede de’Santa Marıja ‘kulesıne çıkıp yukarıdan manzaranın keyfını çıkarabılırsınoz.

Dönüşte botla yıne harıka mağaraların ve dık fıyortların olduğu bölgeden geçerek gerı gelıyorsunuz.

7.Gün:Gezemedığınız yerlerı gezmek.